Inwestowanie w akcje rozpoczęło tydzień od spadków, budząc obawy dotyczące pogorszenia się warunków rynkowych i zwiększając strach przed nowym kryzysem. Jednak to, jak będzie wyglądał ten kryzys i czy będzie przypominał te z przeszłości, jest przedmiotem debaty wśród inwestorów. W końcu, jak powiedział Mark Twain:
Które kryzysy najbardziej przypominają ten, który nadchodzi obecnie?
Katastrofa dotcomu z 2000 roku
Łatwo byłoby porównać obecne warunki rynkowe z krachem dotcomów. Niedawne niskie stopy procentowe i innowacje technologiczne ułatwiły wzrost niektórych aktywów spekulacyjnych, takich jak inwestowanie w akcje przełomowych technologii, kryptowaluty i akcje memów. Byliśmy świadkami gwałtownego wzrostu wycen niedofinansowanych spółek, a ostatecznie ich spadku, podobnie jak dwie dekady temu.
Inwestycje w spółki technologiczne mogą ponownie się załamać, tak jak miało to miejsce w 2000 r. Źródło: Blog Fronteras
Nie byłby to najgorszy wynik. Chociaż krach dot-comów był brutalny dla akcji spółek technologicznych (Nasdaq spadł o 82% i nie odzyskiwał przez 16 lat), spadek ten ledwo dotknął amerykańską gospodarkę i inne aktywa. PKB w USA odnotował krótki, płytki spadek, podczas gdy obligacje, surowce i rynek mieszkaniowy pozostały bez zmian.
Światowy kryzys finansowy lat 2008-09
Kryzys gospodarczy poprzedził okres wzrostu gospodarczego, stabilności i niskiej inflacji. I w tym sensie nie różni się to niczym od dzisiejszego. Jednak ta wcześniejsza stabilność stworzyła warunki do późniejszego upadku: łatwy dostęp do finansowania i podejście do aktywów ryzykownych bez strat. Kredyt ułatwił wykorzystanie znacznej dźwigni finansowej, podczas gdy inżynieria finansowa ukryła prawdziwe ryzyko czaiące się pod powierzchnią.
Splot różnych czynników spowodował kryzys finansowy w 2008 r. Źródło: Bloomberg
Potem stało się coś nie do pomyślenia, gdy ceny nieruchomości zaczęły spadać. Zawalił się cały domek z kart. A ponieważ banki znajdują się w centrum burzy, ryzyko szybko przenosi się na inne sektory. Kryzys spowodował ogromne straty gospodarcze. PKB spadał w najszybszym tempie od lat trzydziestych XX wieku, system finansowy zamarł, a inwestycje w akcje we wszystkich typach sektorów ustały.
Kryzys stagflacyjny lat 1970️
Dwa poprzednie kryzysy również poprzedziły bardzo wysokie ceny ropy i nieco wyższa inflacja, ale to nic w porównaniu z tym, co wydarzyło się w latach 70., kiedy Fed był zmuszony agresywnie podnosić stopy procentowe, aby poradzić sobie z dwucyfrową inflacją. W tym sensie dzisiejsze środowisko wygląda niesamowicie podobnie do tamtego okresu.
USA. Wielokrotnie przeżywał okresy recesji. Źródło: MyTradingSkills
To, co nastąpiło w latach 1970., było katastrofalne: w tym okresie gospodarka dwukrotnie popadła w recesję, najpierw w 1973 r., a następnie w 1980 r. Najgorsza była jednak świadomość, że wolniejszy wzrost gospodarczy nie zawsze zmniejsza inflację.
Który kryzys najprawdopodobniej się powtórzy?
Powtórka awarii dotcomu jest realna możliwość. Wyceny spółek technologicznych są prawdopodobnie równie ekstremalne jak wtedy, a biorąc pod uwagę brak perspektyw kapitulacji, wygląda na to, że Nasdaq ma jeszcze wiele do spadków. Tym razem jednak mniej prawdopodobne wydaje się, że przecena ograniczy się wyłącznie do inwestycji w akcje w bardziej ryzykownych sektorach. Rentowność obligacji doświadczyła najbardziej ekstremalnych zmian w swojej historii, co prawdopodobnie wpłynie na kluczowe segmenty szerszej gospodarki, od rynku mieszkaniowego po fundusze inwestycyjne.
Rentowność amerykańskich obligacji 10-letnich tego roku 2022. Źródło: CNBC
Kolejny kryzys finansowy, taki jak ten z 2008 roku, jest znacznie mniej prawdopodobny. Po ostatnim wypadku podjęli ważne działania. Co więcej, obecnie gospodarka realna jest w znacznie lepszej sytuacji: konsumenci mają więcej zaoszczędzonych pieniędzy i mniej zadłużeni. Spółki są też w lepszej kondycji finansowej i nadal notują rekordowe marże. Sektor finansowy jest również lepiej przygotowany na szok. Banki są lepiej dokapitalizowane, a w systemie występuje mniej oznak skrajnej dźwigni finansowej.
Jak wpłynie to na inwestowanie w akcje?啕
Największym problemem są przeciwności losu w stylu lat 1970. Wysoka inflacja, jaką mamy dzisiaj, prawdopodobnie pogłębi niedawny spadek cen akcji w USA i skomplikuje ich ożywienie. W przeciwieństwie do poprzednich recesji, kiedy Fed podjął kroki w celu obniżenia stóp procentowych w celu pobudzenia inwestycji w akcje i wzrostu liczby miejsc pracy, obecnie Fed prawdopodobnie nie będzie zbyt pomocny. Skoncentrują się na podnoszeniu stóp procentowych, aby spróbować kontrolować inflację. Spowoduje to ograniczenie wzrostu gospodarczego, ale jak pokazały recesje z lat 1970. XX w., może nie wystarczyć do schłodzenia inflacji i być może przez wiele lat będziemy musieli żyć w niezbyt idealnych warunkach powolnego wzrostu i wysokiej inflacji.
Rekordowe najwyższe podwyżki stóp procentowych Fed. Źródło: Lord Abbett
Nasza mała podróż w czasie pokazała, że następny kryzys prawdopodobnie będzie odzwierciedlał kryzysy z przeszłości. Prawdopodobnie może to być kryzys, który ma elementy wspólne z każdym z poprzednich.
Czy jest więc w tym wszystkim jakaś szansa?️️
Wszystko to brzmi bardzo pesymistycznie, ale pamiętajmy, że mówimy o kolejnym kryzysie. Jako inwestorzy mądrze jest mieć nadzieję na najlepsze, ale przygotować się na najgorsze. Jak wielokrotnie mówiliśmy w ostatnich miesiącach, nadszedł czas, aby przyjąć defensywną strategię zarządzania portfelem. Inwestując w akcje, szukaj spółek z branż defensywnych. Dywersyfikuj także inwestycje w akcje z innych regionów (takich jak Europa, Japonia i Chiny) i style (takie jak akcje wyceniane na ponad akcje wzrostowe).
Historyczny wzrost wartości a akcje wzrostowe. Źródło: Doradcy Anchor Capital
Ponadto musimy mieć pewność, że dysponujemy zasobami, które mogą dobrze działać w różnych środowiskach. Możemy różnicować poprzez:
- Inwestycja w akcje (osiągać lepsze wyniki w warunkach pogarszającego się wzrostu gospodarczego i niskiej inflacji)
- Inwestycja w aktywa takie jak obligacje skarbowe (lepiej w warunkach niskiego wzrostu i inflacji)
- Inwestycja w złoto (najlepiej w środowisku wzrostu grudzieńniedawna i wyższa inflacja) oraz
- Inwestycja w inne surowce (lepiej w warunkach rosnącego wzrostu gospodarczego i wysokiej inflacji).
Aby zabezpieczyć się przed ryzykiem jednoczesnego spadku wszystkich naszych aktywów, możemy również rozważyć zakup Dolary amerykańskie.
I wreszcie, musimy upewnić się, że mamy wystarczającą ilość gotówki, aby skorzystać z pojawiających się możliwości i dokonać inwestycji w akcje, gdy inni inwestorzy rzucą ręcznik i sprzedają, co wielu niewątpliwie zrobi. A jeśli mamy długoterminowy horyzont, nie będziemy sprzedawać, gdy sytuacja będzie wyglądać najczarniej. Jak powiedział Peter Lynch:
